Znaczenie tradycyjnych kolorów (część 1)

(Minghui.org) Nasz świat jest kolorowy, a różne narody pielęgnują swoje własne, unikalne, tradycyjne kolory, które nie tylko są czymś wizualnym - ich unikalne kolory odzwierciedlają również historię i tradycje każdego kraju.

W dzisiejszym świecie te tradycyjne kolory wydają się być do siebie podobne, ale ich znaczenie/konotacje mogą być zupełnie inne. Biorąc pod uwagę ogromną różnorodność kolorów, w tej serii artykułów przeanalizujemy kilka najpowszechniejszych.

Pięć cnót i pięć kolorów

W dzisiejszych Chinach, jeśli chodzi o tradycyjne kolory, wiele osób myśli o czerwieni, ponieważ jest ona postrzegana jako świąteczny kolor reprezentujący/oznaczający szczęście. Na przykład ludzie zwykle używają dużo czerwieni do dekoracji domu na wesele, a zarówno panna młoda, jak i pan młody często noszą czerwień/często ubrani są w czerwień; na chiński Nowy Rok ludzie układają dystrychy/dwuwiersze na czerwonym papierze; czerwień jest również kolorem dominującym na wszelkiego rodzaju uroczystościach, nie mówiąc już o gorliwej propagandzie politycznej o „Czerwonych Chinach”. Ogólnie rzecz ujmując, czerwień wydaje się mieć raczej pozytywny wpływ na umysły ludzi, ponieważ wierzą, że czerwień symbolizuje dobrobyt i szczęście.

Jednak badając starożytną chińską kulturę, współczesny ostry kolor czerwieni jest w rzeczywistości zupełnie niezgodny z trzema tradycyjnymi chińskimi religiami: konfucjanizmem, taoizmem i buddyzmem. W rzeczywistości tonacja kolorów każdej innej dynastii w starożytnych Chinach była zwykle uroczysta, spokojna, prosta lub elegancka, i żadna nie była tak ostra i olśniewająca jak czerwień, którą widzimy dzisiaj. W końcu czerwień nie jest zgodna z generalnie introwertycznym charakterem starożytnych Chin/Chińczyków.

Jakie są więc tradycyjne kolory Chin?

Przede wszystkim, prawdopodobnie należy przyjrzeć się teorii Pięciu Cnót. Jej orędownikiem był Zou Yan, znany uczony reprezentujący szkołę Yin-Yang w okresie Walczących Królestw (475 – 221 p.n.e.).

Szkoła ta utrzymywała pogląd, że wszystkie zmiany we wszechświecie zachodzą zgodnie z działaniem Yin i Yang, postępem Pięciu Elementów oraz wzajemnym generowaniem i wzajemnym hamowaniem. Zou zastosował działanie Pięciu Elementów o krok dalej, aby wyjaśnić cykliczne aspekty historii i zmiany dynastii znane jako Teoria Pięciu Cnót.

Chociaż teoria ta wywarła znaczący wpływ na historię Chin, wielu ludzi dzisiaj nawet o niej nie słyszało. Dzieje się tak dlatego, że tak duża część tradycyjnej kultury chińskiej została zdemonizowana przez Komunistyczną Partię Chin (KPCh), pozostawiając wiele podstawowych wartości zapomnianych i porzuconych.

Zgodnie z Teorią Pięciu Cnót, każdy z Pięciu Elementów: metalu, drewna, wody, ognia i ziemi reprezentuje unikalną cnotę i razem poruszają się cyklicznie.

Zgodnie z tą teorią powodem powstania dynastii było nadanie jej przez Niebo jednej z pięciu cnót. Oznacza to, że cesarz (Tianzi, czyli Syn Nieba) miał do spełnienia niebiańską misję. Gdy cnota tej dynastii stopniowo słabła, wyłaniała się inna dynastia z cnotą, która została nadawana przez Niebo i zastepowała istniejącą dynastię.

Na przykład, w oparciu o teorię wzajemnego generowania i wzajemnego hamowania, metal pokonuje drewno, drewno pokonuje ziemię, woda pokonuje ogień, ogień pokonuje metal, a ziemia pokonuje wodę. Każda dynastia, ze swoją wyjątkową cnotą, również podlegała takiemu cyklowi. Zgodnie z teorią Zou, dynastia Zhou miała moc ognia, którą zastąpiła dynastia Qin, która miała moc wody, wody pokonującej ogień.

Teoria Pięciu Cnót Zou była powszechnie uznawana i akceptowana w historii Chin. Od dynastii Qin i Han po dynastie Song, Liao i Jin, sądowi/dworscy? urzędnicy każdej dynastii zawsze dyskutowali i potwierdzali własne cnoty. Następnie podawano to do wiadomości całego kraju, aby udowodnić prawowitość dynastii. Oznacza to również, że dynastii nie można było zakończyć samą siłą, że następca musiał otrzymać niezbędne cnoty z Nieba. Chociaż dynastie Yuan, Ming i Qing nie deklarowały oficjalnie rodzaju cnót, które reprezentowały, uważano, że wszyscy ich cesarze postępowali zgodnie z ustaleniami Nieba.

Kolory Pięciu Cnót oraz ich generowanie i przezwyciężanie interakcji

Różne dynastie odpowiadały różnym cnotom i były reprezentowane przez odpowiadające im kolory, takie jak biały, niebieski, czarny, czerwony lub żółty. Jak wspomniano wcześniej, kiedy Qin położyli kres dynastii Zhou, wierzyli, że podążają za wolą Nieba, że woda pokonuje ogień. Ponieważ kolor odpowiadający wodzie jest czarny, dynastia Qin używała czerni jako swojego reprezentatywnego koloru, a cesarz Qin nosił czarne szaty.

Shi Ji (Records of the Grand Historian), jedna z najbardziej szanowanych ksiąg historycznych, miała wpis w Podstawowych Kronikach Qin Shihuanga, Pierwszego Cesarza. Promował on tradycję Pięciu Cnót, wierząc, że dynastia Zhou (z cnotą ognia) została zastąpiona przez Qin (z cnotą wody), ponieważ woda pokonuje ogień. Jak napisano w książce: „Nowy kalendarz zaczął obowiązywać w październiku. Ubrania i flagi były czarne”.

Podobnie cesarz Xuanzong z Tang napisał w artykule na temat wielkiej ceremonii czczenia na górze Tai: „Niebo błogosławi klanowi Li (nazwisko cesarzy Tang) cnotą ziemi”. Najwyraźniej dynastia Tang opierała się na cnocie ziemi. Zatem honorowano odpowiedni [dla cnoty ziemi] kolor żółty. Nie oznaczało to jednak, że każdy mógł nosić ten kolor. W rzeczywistości kolor żółty był zarezerwowany wyłącznie dla rodziny cesarskiej, nie dla zwykłych ludzi.

W dynastiach, które wyznawały cnotę ognia, kolorem ubioru była czerwień. Różnił się jednak od jaskrawej czerwieni, którą widzimy dzisiaj, ze względu na barwniki używane w starożytnych Chinach. W starożytnych Chinach istniały różne odcienie czerwieni o różnych nazwach. Tradycyjna czerwień jest nieco ciemniejsza i delikatniejsza w tonie.

Biorąc za przykład pałace cesarskie Ming i Qing, czerwień cynobru na ścianach pałacu jest w rzeczywistości kolorem pomiędzy pomarańczą, a czerwienią. Ton jest nieco szary, nie tak jak współczesna jasna czerwień. Ponadto, gdy kolor czerwony był kolorem dynastycznym, zwykli ludzie nie mogli go nosić, ponieważ kolor ten był zarezerwowany dla cesarza.

Na przykład, chociaż dynastia Ming nie ogłosiła formalnie, jaką cnotę reprezentuje, wiele oficjalnych dokumentów wspominało, że dynastia Ming była oparta na cnocie ognia. Liu Chen, pastor z wczesnej dynastii Ming, napisał, że „Taizu z Ming jest królem mocy ognia i obejmuje kolor czerwony”. Dynastia Ming opowiadała się za czerwienią, która reprezentowała cnotę ognia, a zwykli ludzie nie mogli nosić ubrań w tym kolorze.

Kolor czerwony można podzielić na różne odcienie i istniały szczegółowe zasady jego używania przy specjalnych okazjach w zależności od statusu społecznego. Zwykłym ludziom nie wolno było używać czystej czerwieni. Mogli używać tylko jaśniejszych odcieni czerwieni, takich jak kwiat brzoskwini i tak dalej. Ograniczenia mogą zostać nieco złagodzone w przypadku kilku ważnych ceremonii i w szczególnych okolicznościach.

Warto wspomnieć, że „czerwony” w starożytności miał nawet inne odwzorowanie? niż „czerwony” we współczesnym języku chińskim. Według Shuowen JieZi, starożytnego chińskiego słownika z czasów dynastii Han, czerwień była „mieszanką czerwieni i bieli”. Innymi słowy, „czerwień” w starożytnym języku chińskim odnosiła się do odcienia różu, a nie ostrej czerwieni, o której ludzie myślą dzisiaj. Jednak dla ułatwienia dzisiejszym czytelnikom, będziemy używać „czerwonego” jako ogólnego terminu, odnosząc się w tym artykule do podobnych kolorów o różnych nazwach.

Z perspektywy wyższego poziomu, powodem dla którego każda dynastia miała swoją własną, niepowtarzalną historię i dziedzictwo kulturowe było to, że każda z nich wywodziła się z innych korzeni. Dlatego kolory, które obejmowały, naturalnie się od siebie różniły. Teoria Pięciu Cnót i Pięciu Kolorów może wyjaśniać rzeczy w ludzkim świecie tylko na pewnym poziomie  i może nie być podstawową prawdą.

Tekst oryginalny ukazał się w wersji anglojęzycznej na stronie en.Minghui.org dnia 18.10.2021 r.

(Ciąg dalszy nastąpi)

Dostępna wersja po angielsku

Dostępna wersja po chińsku